Op 7 februari is de eerste glasaal van het seizoen gevangen. Deze 'babypaling' zwom via de vispassage van Gemaal Halfweg richting de boezem van Rijnland en kwam zo in de monitoringsfuik terecht. Ook in 2020, 2022 en 2023 waren de eerste meldingen op deze locatie. De vangst markeert de start van de jaarlijkse intrek van paling vanuit zee naar het zoete water en de start van de glasaalmonitoring.

Jaarlijkse monitoring bij Halfweg

Het voortbestaan van de paling staat onder druk. Paling wordt geboren in de Sargassozee. Ieder voorjaar komt de glasaal na een lange reis van zesduizend kilometer aan in de Noordzee en wil naar zoet water om daar verder op te groeien. Daarom heeft het Hoogheemraadschap van Rijnland in 2013 een vispassage geopend om glasaal en soorten als driedoornige stekelbaars meer mogelijkheden te bieden. Om te zien hoe goed de vispassage werkt en hoe het gaat met de doelsoorten, wordt van januari tot juli gemonitord met een fijnmazige fuik. Dit gebeurt op deze locatie ongeveer twee keer per week door beroepsvisser Piet Ruijter in opdracht van het Hoogheemraadschap van Rijnland en Rijkswaterstaat.

De eerste glasaal van 2024 (Bron: Geert Timmermans)

Samenwerking Noordzeekanaal

De waterbeheerders en andere partners* werken al meer dan tien jaar nauw samen aan vismigratie rondom het Noordzeekanaal. Het doel is herstel en verbetering van migratieroutes, onder meer door het aanleggen van vispassages en het verder optimaliseren van de situatie bij gemalen door ze visveilig en vispasseerbaar te maken. Daarnaast zorgen ze ervoor dat het huis voor de vis op orde is door te werken aan een betere waterkwaliteit, aanleg van oevers die paai- en opgroeimogelijkheden bieden en ecologisch beheer en onderhoud. De jaarlijkse monitoringgegevens langs de intrekpunten in het Noordzeekanaal helpen het beheer verder te optimaliseren en leveren tevens waardevolle kennis over migratietrends.

Monitoring gehele Nederlandse kust

Naast Halfweg wordt er in Nederland op veel meer plekken gemonitord. Dat gebeurt om trends voor onder andere glasaal op te stellen en te kijken waar vismigratiemogelijkheden kunnen worden verbeterd. Op meer dan veertig locaties, waaronder Halfweg, vindt kruisnetmonitoring door vrijwilligers plaats, onder coördinatie van RAVON. Meer informatie vind je op Ravon.nl/glasaal.

Glasaalwebinar: bundeling en analyse van data

In 2023 organiseerden RAVON en anderen een webinar over glasaaldata en trends. Zoveel mogelijk Nederlandse en Belgische glasaaldata werden hiervoor gebundeld en gebruikt in een wetenschappelijke trendanalyse om de kennis over de glasaalintrek te versterken en te vergroten. Doel is om de robuustheid en transparantie van de kennis over glasaalintrek te vergroten, in beginsel gebaseerd op kruisnetdata. Hierdoor kunnen belanghebbenden zoals beleidsmakers, visserijsector, wetenschap en natuurorganisaties beter met elkaar in gesprek en doelgerichter samenwerken.

Meer informatie en meedoen

• Wil jij je ook graag inzetten voor het behoud van de paling? Dan ben je van harte welkom. Materiaal en instructies krijg je van RAVON. Ga voor meer informatie en om je aan te melden naar Ravon.nl/glasaal.

*Partners samenwerkingsverband Ecologische Verbindingszone Noordzeekanaal en Ommelanden: Rijkswaterstaat West-Nederland Noord, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Hoogheemraadschap van Rijnland, Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, Gemeente Amsterdam, Provincie Noord-Holland, Haven Amsterdam en Sportvisserij MidWest Nederland.

Tekst: Hoogheemraadschap van Rijnland; RAVON
Foto's: Jelger Herder; Geert Timmermans