Drie aangenomen moties in de Tweede Kamer
Het onderzoek naar de (on)bereikbaarheid van Nederland voor paling heeft geleid tot een tweetal moties in de Tweede Kamer: een motie om het onderhoud aan gemalen te combineren met het beter doorlaatbaar maken voor o.a. paling en een motie over het inventariseren van de grootste knelpunten voor palingmigratie. Een derde motie werd ingediend n.a.v. een artikel dat RAVON naar buiten bracht over de "gehaktmolen van IJmuiden", jaarlijks sterven door dit gemaal meer dan tienduizend volgroeide palingen op weg naar zee. Lees meer hierover: Tweede Kamer wil garantie dat ‘gehaktmolen van IJmuiden’ volledig visveilig wordt Alle moties werden met overgrote meerderheid door de Tweede Kamer aangenomen.
42.000+ handtekeningen voor de paling
Met de campagne "Power to the Paling" (2020-2022) had als doel om brede aandacht te krijgen voor de penibele situatie van de paling. Deze werd niet alleen in Nederland, maar breder in Europa uitgerold. En met succes, want door middel van social media berichten, nieuwsbrieven, radiospots en persberichten hebben we meer dan 42.000 handtekeningen verzameld!
Aandacht voor de paling in Den Haag en Brussel
In 2022 werden door RAVON en Good Fish 42.000 petities overhandigd aan Pieter Grinswis (CU), namens het kabinet; en in datzelfde jaar hebben we de petitie aan de Eurocommissaris voor Visserij, Virginijus Sinkevičius, overhandigd. Kijk hier de video!
De afgelopen jaren hebben we 12 vispassages gecheckt
Migratiebarrières op zout-zoetovergangen, zoals sluizen en gemalen, zijn één van de oorzaken voor de sterke achteruitgang van aal (Anguilla anguilla). Jonge aal (glasaal) trekt vanuit zee naar de opgroeigebieden in het zoete water. Mede voor deze soort worden daarom vismigratievoorzieningen aangebracht bij migratiebarrières. Ook voor de migrerende vorm van de driedoornige stekelbaars (Gasterosteus aculeatus) zijn goed werkende vispassages cruciaal om vanaf zee hun paaigebieden in het achterland te bereiken.
Na de aanleg van vismigratievoorzieningen is het essentieel om de efficiëntie ervan te testen. Dit kan via een ‘Passagecheck’. Dit concept omvat een merk-terugvangst experiment waarbij glasaal en driedoornige stekelbaars worden gemerkt met een fluorescente VIE-tag (Visible Implant Elastomer). Terugvangsten geven inzicht in het actuele aanbod van deze soorten, welk aandeel de vismigratievoorziening weet te passeren en hoeveel tijd hiervoor nodig is. Op deze wijze worden knel- en verbeterpunten inzichtelijk gemaakt, maar wordt ook duidelijker welke elementen van de voorziening wel effectief werken. Met deze kennis kunnen vismigratievoorzieningen vervolgens worden geoptimaliseerd.
We hebben onze kennis rondom het fenomeen knakaal vergroot
Het gebeurt regelmatig: vissen met mechanische beschadiging die dood dan wel gewond liggen op de oevers van de Waal. Hoewel er wel sterke vermoedens bestaan, is de precieze oorzaak niet direct duidelijk. Mogelijk dat de vis in contact is gekomen met scheepsschroeven, waterkrachtcentrales of gemalen. Bij aal komt dit relatief vaak voor, vandaar de naam ‘knakaal’.
Om het probleem goed in kaart te brengen, en goede adviezen te kunnen geven voor bescherming van de vaak bedreigde soorten vis, is RAVON een onderzoek gestart. Samen met Sportvisserij Nederland en de Duitse natuurorganisaties NABU en NZ Kleve worden tot 2026 vissen op strandjes langs het Nederlandse deel van de Rijn (oftewel de Waal), maar ook over de grens, geïnventariseerd.
In 2022 hebben we de film "Nederland onder Water"van Arthur de Bruin mede mogelijk gemaakt
Welke verborgen schatten heeft Nederland te bieden? Wat is er te ontdekken in de onderwaternatuur van Nederland? Welke verrassende levensvormen treffen we aan net onder de waterspiegel? In de natuurfilm Nederland onder water komt een onbekende wereld tot leven.
De film gaat over het dagelijkse leven onder water, van Zuid-Limburg tot aan het Noordzeekanaal. Bijzonder zijn de fraaie close-ups waardoor zelfs de kleinste lichamelijke details scherp zichtbaar zijn. Het verrassende leven van onder andere de paling, zwanenmossel, salamander en modderkruiper worden op fascinerende wijze in beeld gebracht. De dieren komen dichterbij dan ooit. Prachtige beelden laten zien hoe de dieren zich gedragen in hun natuurlijke habitat.
Aalreservaat in Amsterdam Sloterplas
Om de populatie van Europese aal uit het dal te krijgen, is behoefte aan ‘aalreservaten’. Dit zijn leefgebieden die voldoen aan drie voorwaarden: ze zijn bereikbaar, ze zijn schoon en de aal wordt niet weggevangen. In Nederland voldoet bijna geen enkel water aan deze drie voorwaarden. Het watersysteem rondom de Sloterplas biedt in potentie 157 hectare schoon en veilig habitat. Het huidige knelpunt is de bereikbaarheid, waarbij rondom het gebied drie sluizen en twee gemalen de verbinding met zee belemmeren.
Uit onderzoek van RAVON blijkt dat op twee locaties jonge aal het gebied in wil, bij de locaties Akersluis/gemaal Sloten en bij de Westlandgrachtsluis/gemaal Delflandlaan. Dit jaar betrof het circa 500 exemplaren. Dat kan vanwege het in het algemeen lage aanbod in 2021 in andere jaren ook hoger liggen. Wij zien daarom aanleiding om op deze twee locaties vismigratie mogelijk te maken. Dit kan door het toevoegen van een vispassage bij de gemalen, visvriendelijk sluisbeheer en ook het visveilig maken van de gemaalpompen. Met het treffen en evalueren van maatregelen kan de aalpopulatie zich in het gebied ontwikkelen en kan het tweede ‘aalreservaat’ in Nederland worden gerealiseerd.
We hebben voor het eerst op grote schaal de bereikbaarheid van Nederland voor vis in kaart gebracht
In Europa liggen honderdduizenden knelpunten voor vismigratie. In het bijzonder Nederland is groot geworden met de aanleg van dammen, sluizen, stuwen en gemalen. Voor de paling betekent dit een ernstige belemmering om leefgebied in en uit te kunnen. Voor de Power to the Palingprijs heeft RAVON voor het eerst in de geschiedenis grootschalig en volledig dekkend gekeken naar de toegankelijkheid van al onze wateren voor vis. De analyses namen twee jaar in beslag.
In het volledige watersysteem zijn 60.000 potentiële knelpunten meegenomen om het volledige leefgebied van de paling in kaart te brengen. Het rapport kreeg veel landelijke media-aandacht (o.a. 20:00 NOS Journaal). Om het rapport te presenteren organiseerden we een webinar [video], waarin we Waterschap Zuiderzeeland dat het meeste leefgebied voor de paling had gerealiseerd beloonden met de Power To The Paling Prijs (zie video).