Search

Over RAVON Agenda English Steun ons Webshop

donderdag 10 oktober 2024

Soorten

Pituophis-hybriden (‘stierslang’) (Exoot)

Pituophis sp.

Stierslang Pituophis sp. Richard Struijk

In Nederland komen hybriden voor van het slangengeslacht Pituophis.


Herkenning

Het slangengeslacht Pituophis telt zeven soorten. In Nederland komen hybriden voor, waarbij uiterlijke kenmerken van de stierslang (P. catenifer sayi) en de pijnboomslang (P. melanoleucus) domineren. Zo hebben de meeste dieren een crème tot geelachtige basiskleur met over het hele lichaam en de staart een schakering van zwarte tot soms bordeauxrode vlekken/zadels. De buikschubben zijn ongevlekt. Opvallend zijn de vergrote neusschilden waarmee ze kunnen graven.

Stierslang Pituophis sp. Richard Struijk


Ecologie

Voortplanting

Pituophis-soorten zijn eierleggend. Vrouwtjes graven in de regel een eigen nest, waarbij de vergrote neusschilden van pas komen. Legselgroottes bedragen gemiddeld 15-20 eieren met uitschieters naar 24. Twee legsels, afkomstig van in het wild weggevangen Pituophis in Nederland, telden 7 en 19 eieren. Hoewel een deel van de eieren bevrucht was en in gevangenschap is uitgebroed, is onduidelijk of de omstandigheden in Nederland voldoende zijn voor de volledige ontwikkeling van embryo’s. Onder gunstige omstandigheden komen eieren na ongeveer 60-80 dagen uit.

Levenswijze

Pituophis-soorten komen in een breed scala aan landschappen voor, van kustzones en woestijnen tot bossen en gebergten. In Nederland worden ze gevonden in de kustduinen, waar ze worden aangetroffen in loof- en naaldbos, duindoornvegetaties en soms in helmgrasvegetaties. Van nature overwinteren Pituoiphis-soorten vooral in holen. De vroegste waarnemingen uit Nederland dateren van eind april - medio mei, wanneer het warmer wordt. De dieren kunnen zeer mobiel zijn en in een tijdbestek van 1,5 week meerdere kilometers afstand overbruggen. In het natuurlijk verspreidingsgebied bestaat het voedsel hoofdzakelijk uit knaagdieren, vogels en hun eieren en hagedissen. In de Nederlandse kustduinen zijn veldmuis, rosse woelmuis, bosmuis en konijn als prooi vastgesteld.

Stierslang Pituophis sp. Richard Struijk

Verspreiding

Het genus Pituophis komt van nature voor in Mexico, de Verenigde Staten, zuidelijk Canada en Guatemala. Nederlandse Pituophis-waarnemingen zijn afkomstig uit de provincies Zuid-Holland, Noord-Holland, Gelderland en Overijssel. Waar het in de drie laatstgenoemde provincies om eenmalige waarnemingen gaat, worden in de duinen tussen Scheveningen en Katwijk vanaf 2013 jaarlijks Pituophis-slangen gezien. Het verspreidingsgebied reikt van de wijk ‘Oostduinen’ (Scheveningen) in het zuiden tot ‘Zanderij’ (Katwijk) in het noorden en ‘De Kieviet’ (Wassenaar) in het oosten. Verreweg de meeste waarnemingen worden gedaan in Natura 2000-gebied Meijendel & Berkheide.


Bedreiging en bescherming

Pituophis-hybriden zijn exoten in Nederland. Deze dieren kunnen vanwege predatie een bedreiging vormen voor minder algemene inheemse knaagdieren, grondbroedende vogels en reptielen (zandhagedis). Vanwege het uitblijven van bewijs voor succesvolle voortplanting, wordt niet van een populatie gesproken.

 

Monitoring en trends

Vooralsnog zijn geen trends bekend. Een waarnemingenoverzicht voor de Zuid-Hollandse duinen is sinds 2013 bijgehouden, maar het gaat hier niet om een structurele monitoring. Het betreft een registratie van waarnemingen die door derden toevalligerwijs zijn gedaan.

Het blijft belangrijk om waarnemingen van deze soort door te geven via Waarneming.nl of Telmee.nl.

Stierslang Pituophis sp. Richard Struijk
Vorig artikel Oostelijke Ringslang (Exoot)
Volgend artikel Poelkikker
Printen
117

Steun de reptielen, amfibieën en vissen van Nederland RAVON is al 35 jaar dè natuurorganisatie die de reptielen, amfibieën en vissen van ons land beschermt en ze een stem geeft.

Deze dieren zijn kwetsbaar en moeten we helpen. Ze verdienen net zoveel aandacht als de panda, de tijger of de bij, vinden wij. Je kunt onze soorten vandaag al steunen met een donatie.

>> Doneer

Over RAVON

RAVON is een onafhankelijke kennisorganisatie die samen met vrijwilligers de inheemse reptielen, amfibieën en vissen beschermt. RAVON, FLORON en Paddenstoelenonderzoek Nederland zijn onderdeel van Stichting Natuur Onderzoek Nederland.

Privacy statement

Geregistreerd bij

Logo ANBI

Telprojecten

Reptielen tellen
Amfibieën tellen
Vissen tellen

Partners

Doe mee

Word vrijwilliger
Word donateur
Doe een gift
Werkgroepen

Webshop

Contact

Telefoon: 024-7410600
Email: kantoor@ravon.nl
Contactpagina


Adres Natuurplaza
(gebouw Mercator III)
Toernooiveld 1 6525 ED
Nijmegen
Route

Vacatures

Back To Top