Adderbeten

Wanneer een adder met rust gelaten wordt, zal hij nooit bijten. Adders bijten uit verdediging. In de meeste gevallen gebeurt dit wanneer ze opgepakt worden of op minder dan 20 cm benaderd worden. De meest opvallende verschijnselen van adderbeten zijn pijnlijke zwellingen van het getroffen lichaamsdeel en misselijkheid. De mate waarin dit gebeurt verschilt van persoon tot persoon. Maar een adderbeet is zeker niet iets om te onderschatten. Mocht je gebeten zijn, ga dan als volgt te werk:

• verwijder ringen of knellende banden van het gebeten lichaamsdeel
• ga rustig liggen, beweeg minimaal en leg het gebeten lichaamsdeel zo laag mogelijk
• bij misselijkheid in een stabiele zijligging gaan liggen
• bel 112 voor vervoer naar het ziekenhuis
• het toedienen van een antiserum is alleen noodzakelijk wanneer er sprake is van duidelijke vergiftigingsverschijnselen. Een antiserum heeft vaak ook nare bijwerkingen. Van antiserum wordt je gegarandeerd ziek. Bij een adderbeet, die niet behandeld wordt, vallen de gevolgen vaak mee en blijft het bij zwellingen en misselijkheid.
• vraag wel in ieder geval om een tetanusinjectie.
• gebruik voor eventuele pijnstilling alleen paracetamol (dus geen aspirine, ibuprofen e.d.)

Wat moet je NIET doen

• uitzuigen
• een incisie maken
• alcohol, thee of koffie drinken
• andere pijnstillers gebruiken (dus geen aspirine, ibuprofen e.d.; paracetamol mag echter wel)

Zeldzaam

Adders en adderbeten zijn in Nederland zeldzaam. Overtuig je er ook van dat je daadwerkelijk door een adder gebeten bent en niet door een hazelworm, gladde slang of ringslang. Er zijn gevallen bekend, dat mensen waren gebeten door een (niet giftige) gladde slang, waarna ze alsnog ziek werden door toediening van adderserum.

Fatale adderbeten

Adderbeten zijn zelden fataal: in de periode 1885-1972 zijn 138 adderbeten geregistreerd, waaronder (slechts) drie dodelijke gevallen. In 1903 werd een vrouw gebeten in de polsslagader. In 1939 overleed een 12-jarige jongen aan de complicaties van een adderbeet en in 1946 overleed een kleuter van 3 jaar oud.

Zie ook

• Adderwerkgroep
• Protocol adderbeet (voor medische specialisten)
• Adderbeetformulier